Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Joanna Banasiewicz Sędziowie NSA Anna Łukaszewska-Macioch del. WSA Stanisław Marek Pietras (spr.) Protokolant specjalista Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 3 listopada 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. M.-M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 grudnia 2010 r. sygn. akt IV SA/Wa 1987/10 w sprawie ze skargi M. M.-M. na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie przejścia z mocy prawa na własność Skarbu Państwa nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 29 grudnia 2010 r. sygn. IV SA/Wa 1987/10 w sprawie ze skargi M. M. - M., działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), oddalił powyższą skargę na decyzję Ministra Infrastruktury z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji.
W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał na następujący stan faktyczny. Otóż Minister Infrastruktury powyższą decyzją utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] września 2009 r. nr [...], mocą której odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia [...] grudnia 2000 r. nr [...], uchylającej decyzję tego organu z dnia [...] czerwca 2000 r. nr [...] i umarzającej postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydium Rady Narodowej m. P. z dnia [...] maja 1958 r. nr [...] wskazującej, że nieruchomość położona w P. przy ul. [...], stanowiąca własność spadkobierców J. R., przeszła z mocy samego prawa na własność Skarbu Państwa. Przedstawiając przebieg postępowania w rozpatrywanej sprawie podał, że M. M. - M. wnioskiem z dnia [...] listopada 1999 r., wystąpiła o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Rady Narodowej m. P. z dnia [...] maja 1958 r., zaś Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, decyzją z dnia [...] czerwca 2000 r. odmówił stwierdzenia nieważności powyższej decyzji. W wyniku wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, organ decyzją z dnia [...] grudnia 2000 r. uchylił własną decyzję z dnia [...] czerwca 2000 r. i umorzył postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności spornej decyzji z dnia [...] maja 1958 r. W dalszej części uzasadnienia minister przedstawił przebieg postępowania, dotyczącego kolejnego wniosku M. M. - M. z dnia [...] października 2006 r. o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Rady Narodowej m. P. z dnia [...] maja 1958 r. Następnie wyjaśnił, że wnioskiem z dnia [...] listopada 2007 r. M. M. - M. wystąpiła o stwierdzenie nieważności decyzji Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia [...] grudnia 2000 r., zaś Minister Infrastruktury decyzją z dnia [...] września 2009 r. odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia [...] grudnia 2000 r., a decyzją z dnia [...] sierpnia 2010 r. utrzymał w mocy powyższe rozstrzygnięcie. W jej uzasadnieniu podał, że decyzja Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia [...] grudnia 2000 r. nie jest obarczona żadną wadą, enumeratywnie wymienioną w art. 156 § 1 k.p.a. i w dalszej części wyjaśnił, że Prezes w decyzji z dnia [...] grudnia 2000 r. prawidłowo uznał, iż "decyzja" Prezydium Rady Narodowej m. P. z dnia [...] maja 1958 r., mimo nazwy, nie posiada waloru decyzji administracyjnej. Przedmiotowy akt nie rozstrzygał bowiem żadnej sprawy administracyjnej, a stanowił jedynie oświadczenie organu, że nieruchomość położona w P. przy ul. [...] została przejęta w trybie dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. R.P. z 1946 r., Nr 13, poz. 87), wydanym w związku z ubieganiem się o zwrot nieruchomości. Przejście mienia na własność Skarbu Państwa zgodnie z powyższym następowało z mocy samego prawa (art. 2 ust. 1) i żaden przepis nie przewidywał stwierdzenia nabycia przez Skarb Państwa danego mienia w drodze deklaratywnej decyzji administracyjnej. Tryb dekretu przewidywał natomiast sądową kontrolę wniosków okręgowych urzędów likwidacyjnych. Przejęcie podlegało zatem jedynie ocenie sądu dokonującego wpisu w księdze wieczystej. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 6 dekretu, przejście na własność Skarbu Państwa lub osób prawnych prawa publicznego nieruchomości i wszelkich praw hipotekowanych z mocy przepisów niniejszego dekretu podlega ujawnieniu w księgach hipotecznych (gruntowych) na wniosek właściwego okręgowego urzędu likwidacyjnego. Zatem przywołany przepis nie przewidywał wydania w wyżej wymienionym wypadku jakiejkolwiek decyzji administracyjnej. Wyjaśnił ponadto, że w orzecznictwie sądowym (np. postanowienie SN z dnia 24.01.1973 r. sygn. akt I CR 59/73) akty wydawane na podstawie art. 2 ust. 1 lit. b powyższego dekretu, nazywane były zaświadczeniami. Dlatego "decyzja" Prezydium Rady Narodowej m. P. z dnia [...] maja 1958 r. mimo formalnej nazwy nie stanowi decyzji administracyjnej, albowiem nie zawiera władczego rozstrzygnięcia sprawy, tylko informuje stronę o zaistnieniu określonych skutków prawnych z mocy samego prawa. Organ wyjaśnił dodatkowo, że jedyną możliwą drogą postępowania mającą na celu wyeliminowanie, jak twierdzi wnioskodawca, stanu niezgodnego z prawem jest droga postępowania cywilnego, a nie administracyjny tryb nadzoru.