Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Irena Kamińska sędzia NSA Izabella Kulig - Maciszewska sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.) Protokolant Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2012 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 lutego 2011 r. sygn. akt IV SA/Po 1076/10 w sprawie ze skargi Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań - Nowe Miasto w Poznaniu na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [..] maja 2010 r. nr [..] w przedmiocie zaopiniowania proponowanego podziału nieruchomości oddala skargę kasacyjną
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 9 lutego 2011 r. sygn. akt IV SA/Po 1076/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpatrzeniu skargi Prokuratora Rejonowego Poznań - Nowe Miasto, uchylił postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [..] maja 2010 r. w przedmiocie zaopiniowania proponowanego podziału nieruchomości.
W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazano, że Dyrektor Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ w Poznaniu postanowieniem z dnia [..] kwietnia 2010 r., wydanym na podstawie art. 93 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 Nr 261, poz. 2603, ze zm.), w postępowaniu wszczętym z urzędu zaopiniował pozytywnie proponowany podział nieruchomości jako zgodny z planem miejscowym położonej w P. oznaczonej nr działki [..], ark. 27, obręb [..] zapisanej w KW nr [..] jako własność S.H. "B." z siedzibą w P. Podział ten jest niezbędny do zrealizowania pasa drogi publicznej jako celu publicznego. Dla opisanej w rozstrzygnięciu nieruchomości obowiązuje Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego terenów Poznańskiego Centrum Logistycznego [..] w P. ustanowiony Uchwałą Rady Miasta Poznania [..] z dnia [..] lipca 2008 r. opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego nr [..], poz. [..], i organ podziałowy związany jest ustaleniami planu, w szczególności przebiegiem linii rozgraniczających tereny o różnym sposobie zagospodarowania, które zgodnie z ustaloną wykładnią, stanowią granice nowo utworzonych działek gruntu. W zażaleniu na postanowienie organu pierwszej instancji S.H."B." stwierdziła, że na podstawie ostatecznych decyzji o warunkach zabudowy i pozwolenia na budowę na działce nr ew. [..] wybudowała salon meblowy. Pozwolenie na budowę wydano w dniu [..] sierpnia 2008 r., natomiast plan miejscowy wszedł w życie [..] września 2008 r. Proponując inny przebieg planowanej rozbudowy drogi, Spółdzielnia wskazała na koszty realizacji inwestycji i że wzniesiony przez nią obiekt będzie zlokalizowany zbyt blisko ulicy. Uchylając postanowienie organu pierwszej instancji organ zażaleniowy stwierdził, że skoro podział nieruchomości ma nastąpić w celu wydzielenia publicznej drogi gminnej, to postępowanie podziałowe powinno toczyć się na zasadach określonych w ustawie z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, według której organem właściwym do rozpatrzenia wniosku zarządcy drogi o realizację inwestycji drogowej jest starosta. Podział nieruchomości zatwierdzany jest w takim przypadku decyzją starosty o zezwoleniu na realizację inwestycji, ponieważ w sprawie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej nie stosuje się przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Uwzględniając skargę Prokuratora Rejonowego Poznań - Nowe Miasto Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził, że decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej może dotyczyć planowanej drogi w planie miejscowym. Jednakże w takim przypadku inwestor musi załączyć do wniosku całą dokumentację planistyczno-projektową, bowiem nie może w tym względzie odwołać się do ustaleń planu miejscowego. Zdaniem Sądu obecne brzmienie art. 11i ust. 2 ustawy o szczególnych zasadach (...) nie oznacza jednak, że przepisy tej ustawy wykluczają budowę dróg publicznych w oparciu o inne przepisy. Do 10 września 2008 r. ustawa ta zawierała art. 10, który stanowił, że w sprawach dotyczących lokalizacji dróg, przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym nie stosuje się. Obecnie wykluczenie tych przepisów odnosi się wyłącznie do zezwolenia. Gdyby twierdzić, że powołana ustawa wyłącza inne normatywne uregulowania dotyczące lokalizacji, budowy, rozbudowy dróg to winny w jej treści znaleźć się takie normy, które wykluczałyby to wprost. Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ma zakres czasowy. Obowiązywać ma do 31 grudnia 2020 r. i gdyby na czas od jej uchwalenia do końca obowiązywania wykluczono możliwość funkcjonowania innych ustaw z zakresu wytyczania i budowy dróg, wówczas to wykluczenie winno przybrać postać normy prawnej tak jak to uczyniono w art. 44, gdzie w okresie obowiązywania ustawy niemożliwym jest stosowanie art. 21 - 37 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. W sytuacji kiedy inwestor wybiera konkretną procedurę i zamierza realizować inwestycję zgodnie z uregulowaniami ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, wówczas z mocy art. 11i ust. 2 tej ustawy nie stosuje się przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Jeżeli natomiast lokalizacja i budowa drogi miałaby być realizowana na dotychczasowych zasadach wówczas konsekwencją określenia przeznaczenia terenu pod drogę publiczną w planie miejscowym jest możliwość dokonywania (także z urzędu) podziałów nieruchomości w celu wydzielenia części przeznaczonych pod drogę, nabywania wydzielonych części w drodze umów cywilnoprawnych, wywłaszczeń, wreszcie uzyskania pozwolenia na budowę. Powodem wydania aktu normatywnego w postaci ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych było wprowadzenie do systemu prawnego rozwiązań pozwalających na uproszczenie i przyspieszenie prac związanych z budową dróg. Funkcjonowanie tzw. "specustawy" pozwala inwestorowi na wybór metody inwestycyjnej. Brzmienie przepisów ustawy na to nie pozwala jednak na wykładnię nakazującą inwestorowi skorzystanie z uproszczonej procedury skoro obowiązujące ustawodawstwo przewiduje również inną możliwość budowy, rozbudowy czy modernizacji dróg publicznych.