Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon Sędziowie NSA Andrzej Gliniecki del. WSA Beata Ziomek (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Maciej Stojek po rozpoznaniu w dniu 27 października 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Rady Miejskiej w D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 września 2015 r. sygn. akt IV SA/Gl 14/15 w sprawie ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Miejskiej w D. z dnia [...] maja 2014 r. nr [...] w przedmiocie powołania Rady Seniorów oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 14 września 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach po rozpoznaniu skargi Wojewody Ś. na uchwałę nr XXXVII/742/14 Rady Miejskiej w Dąbrowie Górniczej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie powołania Rady Seniorów Miasta Dąbrowa Górnicza oraz przyjęcia jej statutu, stwierdził jej nieważność.
W uzasadnieniu wyroku Sąd podkreślił, że zaskarżona uchwała będąca aktem prawa miejscowego została wydana na podstawie art. 5c ustawy z dnia 8 marca 1990 r. - o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 594 zwanej dalej "u.s.g."). Zgodnie z art. 91 ust. 1 u.s.g., uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. Stosownie do treści art. 5c u.s.g., rada gminy, z własnej inicjatywy lub na wniosek zainteresowanych środowisk, może utworzyć gminną radę seniorów (ust. 2), która ma charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny (ust. 3). Gminna rada seniorów składa się z przedstawicieli osób starszych oraz przedstawicieli podmiotów działających na rzecz osób starszych, w szczególności przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz podmiotów prowadzących uniwersytety trzeciego wieku (ust. 4). Rada gminy, powołując gminną radę seniorów, nadaje jej statut określający tryb wyboru jej członków i zasady działania, dążąc do wykorzystania potencjału działających organizacji osób starszych oraz podmiotów działających na rzecz osób starszych, a także zapewnienia sprawnego sposobu wyboru członków gminnej rady seniorów (ust. 5).
W zaskarżonej uchwale Rada Miasta określiła: w § 1 ust. 2: Głównym celem Rady Seniorów Miasta Dąbrowa Górnicza, zwanej dalej "Radą", jest służenie seniorom poprzez reprezentowanie ich interesów wobec władz Miasta. W § 2 wskazano obszary działania Rady, zaś w § 3 w pkt 1 - 8 wyszczególniono zadania Rady.
Regulując materię statutową uchwalono w § 2 ust. 2: W skład rady mogą być powołani wyłącznie mieszkańcy Dąbrowy Górnej, którzy najpóźniej w dniu wyboru ukończyli 60 rok życia, zwani dalej "seniorami". W ust. 4 określono: W skład Rady wchodzi 15 seniorów w tym: a) przedstawiciel Prezydenta Miasta Dąbrowa Górnicza; b) przedstawiciel Rady Miejskiej, w przypadku niespełnienia wymogu, o którym mowa w § 2 ust. 3 najstarszego radnego z członków Rady Miejskiej. Zgodnie z § 3 ust. 1 Seniorzy biorący udział w wolnym naborze, będą wybierani przez komisję, która stanowić będzie Rada Działalności Pożytku Publicznego Miasta Dąbrowa Górnicza na podstawie Formularzy Zgłoszeniowych.
Sąd za zasadne uznał stanowisko Wojewody Ś., że zaskarżoną uchwałą doszło do istotnego naruszenia art. 5c ustawy o samorządzie gminnym.
WSA w Gliwicach wskazał, że przepis ten upoważnia radę gminy do jednoczesnego podjęcia aktu powołania Rady Seniorów oraz do nadania jej statutu, określającego tryb wyboru członków Rady i zasady jej działania. Materia statutowa Rady Seniorów zatem ma określać - zgodnie z delegacją ustawową - tryb wyboru członków Rady i zasady jej działania, a materia o utworzeniu Rady winna odzwierciedlać wyłącznie wolę (jednorazową) rady gminy w zakresie samego powołania nowego organu. Z tego względu, ustalając w § 1 ust. 2, § 2 i § 3 uchwały główny cel, obszary działania oraz zadania Rady Seniorów, Rada Miejska wykroczyła poza delegację ustawową. Oprócz regulacji stanowiącej o zawiązaniu organu gminnego - Rady Seniorów - zaskarżona uchwała zawiera również regulacje w zakresie celu powołania, obszarów działania Rady Seniorów oraz jej zadania, co nie mieści się w pojęciu "powołania rady seniorów" ani też w pojęciu "trybu powoływania członków Rady oraz zasad jej działania". Sąd podzielił argumentację organu nadzoru, że pojęcie "tryb wyboru członków Rady oraz zasady jej działania", obejmuje swym zakresem znaczeniowym jedynie kwestie organizacyjne prowadzące do powołania członków Rad Seniorów i umożliwiające im potem sprawne funkcjonowanie i działanie.