Dnia 19 października 2012 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Anna Stępień Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant asystent sędziego Nina Krzemieniewska - Oleszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2012 roku przy udziale --- sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w R. na uchwałę Rady Gminy w D. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalania zasad finansowania kanalizacji sanitarnej na terenie D. 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały; 2. stwierdza, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu do dnia uprawomocnienia się wyroku.
II SA/Łd 891/12
U Z A S A D N I E N I E
Uchwałą z dnia [...] r. Nr [...] Rada Gminy w D., powołując się na art. 7 ust. 1 i art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. e) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz.U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74 z późn. zm.), ustaliła zasady finansowania kanalizacji sanitarnej na terenie D. Zgodnie z uchwałą kanalizacja sanitarna jako inwestycja komunalna gminy finansowana jest ze środków budżetowych gminy, dotacji oraz wpłat osób fizycznych prawnych, które będą korzystać z tych urządzeń. Rada Gminy określiła wkład (czyn społeczny) osób fizycznych i prawnych korzystających z kanalizacji na równowartość 30q żyta, ustalonej według średniej ceny skupu żyta, określonej w Komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za okres pierwszych trzech kwartałów roku poprzedzającego rok, w którym następuje dokonanie wpłaty do pełnego udziału. Ponadto ustalono, że koszty przyłączenia się do sieci kanalizacyjnej w ramach posesji ponoszą odpowiednio wszyscy użytkownicy tych posesji, a każde nowe przyłączenie do sieci kanalizacyjnej poprzedza dokonanie wpłaty stosownego udziału. Wykonanie uchwały powierzone zostało zarządowi gminy.
W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi Prokurator Prokuratury Rejonowej w R. wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. Zaskarżonej uchwale zarzucono istotne naruszenie art. 7 ust. 1 i art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. e) ustawy o samorządzie gminnym poprzez uznanie, że przepisy te stanowią podstawę prawną do nałożenia w drodze uchwały rady gminy obowiązku ponoszenia przez mieszkańców gminy opłat za podłączenie do sieci kanalizacyjnej, podczas gdy przepisy te nie mogą stanowić podstawy do nałożenia obowiązku ponoszenia jakichkolwiek opłat na rzecz gminy w związku z budową lub podłączeniem do gminnej sieci kanalizacyjnej.
W uzasadnieniu skargi Prokurator wyjaśnił, że zaskarżona uchwała jest aktem prawa miejscowego, gdyż spełnia warunki do uznania jej za taki akt. Adresatem uchwały są wszystkie osoby, które wykazują zamiar korzystania z sieci kanalizacji sanitarnej oraz wykażą w przyszłości zamiar podłączenia się do niej, co uchwała uzależnia od określonego zachowania w postaci uiszczenia wskazanego w uchwale wkładu. Zważywszy, że adresaci uchwały zostali określeni generalnie, uchwała wskazuje powinne zachowanie i dotyczy sytuacji powtarzalnych, to uchwale tej nie można odmówić charakteru aktu prawa miejscowego.
Zgodnie z art. 94 Konstytucji RP podstawą prawną stanowienia aktów prawa miejscowego przez organy samorządu terytorialnego jest upoważnienie zawarte w ustawie, co znajduje potwierdzenie w treści art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Kwestionowana uchwała Rady Gminy w D. została jednak oparta na art. 7 ust. 1 i art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. e) ustawy o samorządzie gminnym, które to przepisy nie zawierają normy delegacyjnej, która upoważniałaby radę gminy do podejmowania aktów prawa miejscowego. Ustalone uchwałą opłaty - wkłady mają cechy jednostronnie nałożonej na obywateli daniny publicznej, a tymczasem w okresie uchwalania zaskarżonej uchwały nie było przepisów ustawowych, które upoważniałyby gminę do wprowadzania takich opłat. Skoro żaden z powołanych jako podstawa prawna przepisów w ogóle nie zawierał upoważnienia do wydawania aktów prawa miejscowego, to tym bardziej nie mógł upoważnić do nałożenia na mieszkańców gminy obowiązku ponoszenia świadczeń publicznych w drodze aktu prawa miejscowego.