Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Teresa Cisyk Asesor Sądowy Grażyna Jeżewska Protokolant Referent - stażysta Mariola Górska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu19 października 2006 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Rady Powiatu Kędzierzyńsko - Kozielskiego z dnia 20 grudnia 2005 r. nr XXXV/287/2005 w przedmiocie regulaminu wynagradzania nauczycieli 1) stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części obejmującej treść § 10 ust. 2, § 17 ust. 4, § 18 pkt 2, § 20, § 23 ust. 6 oraz zwrotu z § 19 "szkół specjalnych", 2) określa, że zaskarżona uchwala nie podlega wykonaniu w części wskazanej w punkcie 1 wyroku.
Przedmiotem skargi wniesionej przez Wojewodę Opolskiego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego była uchwała nr XXXV/287/2005 Rady Powiatu z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustalenia regulaminu określającego zasady wynagradzania nauczycieli w szkołach i placówkach, dla których organem prowadzącym jest Powiat Kędzierzyńsko - Kozielski oraz wysokość i szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków z powodu istotnego naruszenia prawa.
Jako podstawę prawną zaskarżonej uchwały powołano przepisy artykułu 30 ust 6, ust 2 i art. 54 ust. 3 i 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. Nr 118 poz 1112 ze zm.) oraz art. 12 pkt 11 Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz 1592 ze zm.). W paragrafie 33 uchwały postanowiono, że wchodzi ona w życie po upływie 14 dni od daty ogłoszenia. Uchwałę ogłoszono w Dzienniku Urzędowym Województwa Opolskiego.
Uchwała zawierająca regulamin określający niektóre zasady wynagradzania za pracę oraz wysokość i szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków do wynagrodzenia oraz nagród stanowi akt prawa, w którym zastosowano systematykę podziału na rozdziały. Miedzy innymi w Rozdziale I "Postanowienia ogólne" zawarty jest paragraf 1 stanowiący tzw. słownik pojęć. W szczególności rozwinięte są tam pojęcia rozporządzenia wykonawczego do ustawy Karta Nauczyciela wydanego na podstawie art. 30 ust 6 tej ustawy.
Rozdział III regulaminu zawiera z kolei określenie zasad przyznawania dodatku motywacyjnego, tak w zakresie podmiotowym, jak i co do jego wysokości, rozdział V - zasady przyznania dodatku za warunki pracy, rozdział VI regulację dotyczącą wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowo i godziny doraźnych zastępstw.
Skargą z 15 kwietnia 2005 r. (data wpływu 6 lipca 2005 r.) Wojewoda Opolski zaskarżył przedmiotową uchwałę i powołując się na przepis art. 81 ust. 1 i ust. 2 Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, (Dz. U z 2001 r Nr 142 poz. 1592 ze zm.) wniósł o stwierdzenie nieważności: § 10 ust. 2, § 17 ust. 4, § 18 pkt 2, § 19 wyrazów "szkól specjalnych’, § 20, § 23 ust. 6.
W uzasadnieniu skargi Wojewoda Opolski wyjaśnił, że Rada Powiatu w Kędzierzynie - Koźlu na podstawie art. 12 pkt 11 ustawy o samorządzie powiatowym oraz art. 30 ust. 6 i art. 54 ust. 3 i 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2003 r. nr 118 poz. 1112 ze zm.) dalej określanej jako Karta Nauczyciela, podjęła w dniu 20 grudnia 2005 r. uchwałę w sprawie ustalenia Regulaminu określającego zasady wynagradzania nauczyciela w szkołach i placówkach, dla których organem prowadzącym jest Powiat Kędzierzyńsko - Kozielski oraz wysokość i szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków. W paragrafie 23 przedmiotowej uchwały uregulowano kwestę wynagradzania nauczyciela za realizację zajęć w dniu dla niego dodatkowo wolnym od pracy lub w święto oraz możliwość udzielania w zamian dnia wolnego w innym terminie. Zdaniem skarżącego, Rada nie była upoważniona do wprowadzenia ustaleń w powyższym zakresie. Przedmiotowe kwestie reguluje, bowiem art. 42c ust. 3 i 4 ustawy Karta Nauczyciela. Natomiast kompetencje do wydawania stosownych przepisów określających sposób ustalania odrębnego wynagrodzenia, które nauczyciel w szczególnie uzasadnionych przypadkach otrzymuje zamiast dnia wolnego, na mocy art. 42c ust. 2 w związku z art. 30 ust. 5 ustawy Karta Nauczyciela posiada Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, a nie organ prowadzący szkołę. W oparciu o wskazane przepisy zostało wydane rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. Nr 22, poz. 181 ze zm.), w którym zostały uregulowane przedmiotowe kwestie. Naruszenie przepisów kompetencyjnych, jak wywodził skarżący, oraz powielanie przepisów zawartych w aktach wyższego rzędu stanowi istotne naruszenie prawa, uzasadniające wniosek o stwierdzenie nieważności wskazanych postanowień uchwały. Zdaniem strony skarżącej, za sprzeczne z prawem należy uznać zawarte w § 10 ust. 2 uchwały upoważnienie dyrektora do opracowania w porozumieniu z Radą Pedagogiczną szczegółowych kryteriów przyznawania dodatku motywacyjnego. Kompetencja do ustalania szczegółowych warunków przyznawania m.in. tego dodatku, w oparciu o określone w § 6 rozporządzenia ogólne warunki, przypisana została radzie powiatu, jako organowi prowadzącemu (art. 30 ust. 6 pkt. 1) w związku z art. 91d ust. 1 Karty Nauczyciela). Naruszenie ustawowo uregulowanych kompetencji i ich subdelegowanie na inne podmioty, w opinii strony skarżącej, stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności wskazanego paragrafu omawianej uchwały. Istotne naruszenie prawa zawiera również, w ocenie strony skarżącej, rozdział V Regulaminu, dotyczący dodatków za warunki pracy. W § 17 ust. 2 i 3 uchwały, przy określeniu desygnatów pojęć "trudne warunki pracy oraz uciążliwe warunki pracy" poprawnie odesłano do regulacji zawartych w rozporządzeniu, jednak skarżący wskazuje, że w sformułowaniach zawartych w ust. 2 popełniono błędy gramatyczne. Wobec zawartych w ust. 2 i 3 ustaleń, za niezrozumiałe skarżący uznał, wprowadzoną w § 17 ust. 4 uchwały dodatkową regulację jednego z uciążliwych warunków pracy. Nadto Rada Powiatu określiła ten warunek, odmiennie od postanowień zawartych w § 9 ust. 2 rozporządzenia. W uchwale zawężono zakres stanów chorobowych, które muszą występować u jednego dziecka, które należy do grupy lub oddziału wychowawczego z upośledzonymi umysłowo w stopniu lekkim, pominięto zawarte w rozporządzeniu odesłanie do § 32 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Dodatkowo w § 17 ust. 4 uchwała wspomina o zajęciach dydaktycznych prowadzonych według odrębnego programu wychowawczego opracowanego przez wychowawcę, podczas gdy rozporządzenie wymaga zajęć dydaktycznych prowadzonych według odrębnego programu nauczania obowiązującego w tego typu szkole specjalnej, a zajęć wychowawczych - według odrębnego programu wychowawczego opracowanego przez wychowawcę. Wyżej wskazane rozbieżności, w ocenie skarżącego, stanowić powinny podstawę stwierdzenia nieważności § 17 ust. 4 uchwały. Dodatkowo w § 19 uchwały Rada Powiatu postanowiła, że dodatek we wskazanej wysokości za pracę w uciążliwych warunkach przysługuje nauczycielom szkól specjalnych. W opinii strony skarżącej taka regulacja sprzeczna jest z art. 34 ustawy Karta Nauczyciela, który uprawnienie do dodatku za warunki pracy łączy z wykonywaniem pracy w określonych okolicznościach, a nie z pracą w jakimś rodzaju placówki, Stąd konieczne jest stwierdzenie nieważności we wskazanym zakresie. Z kolei, przy określeniu wysokości dodatku za pracę w warunkach trudnych, w § 18 pkt 2 uchwały dopuszczono możliwość przyznawania dodatku nauczycielom poradni psychologiczno-pedagogicznej, bez bliższego określenia typu zajęć, za których prowadzenie przysługiwać winien ten dodatek. Tymczasem, jak podniósł Wojewoda, zgodnie z rozporządzeniem, nie we wszystkich sytuacjach za pracę w w/w poradni należny będzie dodatek. Zatem, jak wskazał skarżący, § 18 ust. 2 uchwały uznać należy za sprzeczny z § 8 ust. 19 rozporządzenia. Nadto, w opinii skarżącego, za istotnie naruszające prawo należy uznać postanowienia § 20 uchwały, w którym ograniczono prawa nauczyciela w zakresie dodatków za warunki pracy, ustalając, iż w razie zbiegu tytułów dodatku za trudne i uciążliwe warunki pracy, nauczycielowi przysługuje jeden, wyższy dodatek. Taka regulacja, zdaniem skarżącego pozostaje w sprzeczności z art. 34 ustawy Karta Nauczyciela. Przepis ten stanowi, iż dodatek należy się nauczycielom za pracę zarówno w trudnych, jak i uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia warunkach.