Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Kube, Sędziowie WSA Adam Lipiński, Andrzej Góraj (spr.), Protokolant specjalista Wiesława Jesiotr, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 kwietnia 2017 r. sprawy ze skargi K. B. na decyzję Prezesa Wojskowej Agencji Mieszkaniowej z dnia [...] października 2014 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia mieszkaniowego 1. uchyla zaskarżoną decyzję w części w jakiej orzeka o uprawnieniu strony w okresie od 1 sierpnia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r., 2. oddala skargę w pozostałym zakresie.
Rozpoznając wniosek K. B. o wypłatę świadczenia mieszkaniowego, Dyrektor Oddziału Regionalnego w [...] Wojskowej Agencji Mieszkaniowej decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. na podstawie art. 13 ust. 6 w związku z art. 48d ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP (Dz. U. z 2010 r. Nr 206, poz. 1367 ze zm.) oraz w związku z art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 593 ze zm.), odmówił wymienionemu żołnierzowi wypłaty świadczenia mieszkaniowego począwszy od dnia 1 stycznia 2014 r.
W odwołaniu od powyższej decyzji żołnierz zarzucił, iż została ona wydana bez jakiejkolwiek podstawy prawnej, albowiem katalog sytuacji, w których zaprzestaje się wypłacania świadczenia mieszkaniowego, zawarty jest w art. 48d ust. 1 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP a takie okoliczności w jego przypadku nie zachodzą. Od chwili złożenia wniosku o wypłatę świadczenia mieszkaniowego i wypłaty należności za okres od 4 września 2013 r. do dnia 31 lipca 2014 r. nie zmienił garnizonu, w którym wykonuje obowiązki służbowe, nie zmieniły się jego uprawnienia w zakresie przyznania świadczenia mieszkaniowego oraz nie skorzystał z możliwości przydziału lokalu mieszkalnego.
Prezes Wojskowej Agencji Mieszkaniowej decyzją z dnia [...] października 2014 r., na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w zw. z art. 139 k.p.a. oraz art. 13 ust. 6 i 7, art. 21 ust. 1 i 2, art. 48d ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP, po rozpatrzeniu odwołania, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i orzekł, że żołnierzowi nie przysługuje prawo do wypłaty świadczenia mieszkaniowego od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 31 lipca 2014 r., tj. przez czas wykonywania obowiązków służbowych poza granicami państwa.
W uzasadnieniu podał, że w myśl art. 21 ust. 2 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP, prawo żołnierza do zakwaterowania jest realizowane w jednej z następujących form: przydziału kwatery albo innego lokalu mieszkaniowego, przydziału miejsca w internacie albo kwaterze internatowej lub wypłaty świadczenia mieszkaniowego. Podniósł, że ww. ustawa zawiera regulacje dotyczące zakwaterowania żołnierzy zawodowych służących na terenie kraju. Temu celowi przyporządkowane zostały przepisy o własności rzeczowej i miejscowej Wojskowej Agencji Mieszkaniowej. Podstawę orzekania stanowił przepis art. 48d ust. 2 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych stanowiący, że świadczenie mieszkaniowe jest wypłacane począwszy od dnia wyznaczenia na stanowisko służbowe, przez czas wykonywania obowiązków w danym garnizonie. Wojskowa Agencja Mieszkaniowa może zatem wypłacić świadczenia mieszkaniowe tylko żołnierzowi zawodowemu, który w danym garnizonie na terenie Rzeczypospolitej Polskiej zajmuje określone stanowisko służbowe. Natomiast w odniesieniu do żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa kompetencje do realizacji ich uprawnień mieszkaniowych ustawodawca przyznał innym organom określonym w ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa. Są to odpowiednio szef, dyrektor, dowódca, komendant jednostki organizacyjnej finansującej pełnienie służby poza granicami państwa. Dlatego według organu odwoławczego, organ I instancji błędnie powołał w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji art. 24 ust. 5 ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych. Z przepisu tego wynika m.in. możliwość bezpłatnego zakwaterowania żołnierza zawodowego (wraz z rodziną) wyznaczonego do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami kraju. Jego zasady określono w § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2010 r. w sprawie zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, z którego wynika, iż jego realizację zapewnia organ finansujący pełnienie służby poza granicami państwa, tj. Departament Administracyjny MON. Organ stwierdził, że wnioskodawca na okres od 1 sierpnia 2013 r. do 31 lipca 2014 r. został wyznaczony na stanowisko służbowe poza granicami państwa i w tym okresie nie pełnił służby w garnizonie na terenie RP, ponadto w czasie pełnienia tej służby otrzymywał świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów wynajmu i utrzymania mieszkania zagranicą. Przychylenie się do wniosku strony prowadziłoby do korzystania przez nią równolegle z dwóch form realizacji prawa do zakwaterowania. Zdaniem organu odwoławczego, organ I instancji błędnie ustalił termin, od którego stronie nie przysługuje prawo do wypłaty świadczenia mieszkaniowego. Ponadto organ ten w sposób nieuprawniony wypłacał stronie świadczenie mieszkaniowe od 5 września 2013 r. do 31 grudnia 2013 r., czym rażąco naruszył przepis art. 21 ust. 1 i 2 oraz art. 48d ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych. Stąd też uchylił zaskarżoną decyzję i orzekł co do istoty sprawy. Ponadto w ocenie Prezesa WAM, zaskarżona decyzja rażąco narusza również interes społeczny, którym w przedmiotowym postępowaniu winno być jednakowe traktowanie żołnierzy uprawnionych tylko do jednej formy realizacji przysługującego im prawa. Powyższa okoliczność wyłącza więc zakaz reformationis in peius określony w art. 139 k.p.a.