Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Bogucka (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Maria Taniewska-Banacka,, Sędzia WSA Rafał Wolnik, Protokolant Starszy referent Ewa Jędrasik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2008 r. sprawy ze skargi J. R. na bezczynność Wojewody w przedmiocie załatwienia wniosku o wyjaśnienie wątpliwości co do treści decyzji dotyczącej pozwolenia na budowę 1. zobowiązuje Wojewodę do wydania aktu rozstrzygającego wniosek skarżącego z dnia [...] r. w terminie 14 dni od dnia doręczenia akt sprawy; 2. zasądza od Wojewody na rzecz skarżącego kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Wnioskiem z dnia [...] r. J. R. zwrócił się do Wojewody [...] o wyjaśnienie wątpliwości co do treści decyzji Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...]. W podstawie prawnej wniosku podano art. 113 § 2 k.p.a.
W następnej kolejności w dniu [...] r. J. R. wniósł do Ministra Budownictwa zażalenie w trybie art. 37 § 1 k.p.a. na niezałatwienie sprawy w terminie. Podniósł, że mimo upływu czasu jego wniosek z [...] r. nie został załatwiony.
W dniu [...] r. J. R. wniósł skargę do sądu administracyjnego na bezczynność Wojewody [...], polegającą nie niezałatwieniu wniosku dotyczącego wykładni decyzji z [...] r., domagając się wyznaczenia organowi 14 dniowego terminu do załatwienia sprawy.
W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie i podał, że stronie udzielono odpowiedzi pismem z dnia [...] r. W piśmie tym stwierdzono, że skarżący nie ma przymiotu strony, albowiem nie był stroną postępowania zakończonego decyzją z [...] r. W tym zakresie powołano się na stanowisko Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Warszawie zawarte w orzeczeniu z dnia [...] r. W konsekwencji złożony wniosek oceniono jako bezzasadny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach rozważył, co następuje:
Przepis art. 113 § 2 k.p.a. reguluje instytucję określaną jako wykładnia decyzji. Organ, który wydał decyzję ma kompetencje do wyjaśnienia wątpliwości co do jej treści. Wyjaśnienie to następuje w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Natomiast do złożenia wniosku w tej sprawie uprawniona jest m. in. strona. O tym, komu przysługuje przymiot strony w postępowaniu o wyjaśnienie wątpliwości co do treści decyzji, należy rozstrzygać na zasadzie art. 28 k.p.a.
Kodeks postępowania administracyjnego nie przewiduje możliwości wydania odrębnego aktu orzekającego, czy dany podmiot jest stroną w określonym postępowaniu. Oznacza to w przekonaniu Sądu, że w sytuacji gdy wymóg złożenia wniosku przez stronę stanowi przesłankę do wydania postanowienia wyjaśniającego treść decyzji, odmawiając wnioskodawcy przymiotu strony organ winien uczynić to poprzez wydanie postanowienia o odmowie udzielenia wyjaśnień. Kwestia legitymacji procesowej ma charakter materialnoprawny, odmawiając zatem wnioskodawcy przymiotu strony organ winien przeprowadzić analizę stanu faktycznego i prawnego w koniecznym zakresie i może to uczynić tylko w ramach badania przesłanek z art. 113 § 2 k.p.a. Brak którejkolwiek z przesłanek do wydania postanowienia wyjaśniającego treść decyzji uzasadnia wydanie postanowienia o odmowie wyjaśnienia wątpliwości. Kwestia legitymacji procesowej, związana z badaniem interesu prawnego wnioskodawcy, nie może być ustalana poza ramami tego postępowania. Nie można również przyjąć, że krąg osób uprawnionych do złożenia wniosku o wyjaśnienie wątpliwości co do treści decyzji ogranicza się do osób, które brały udział w postępowaniu zakończonym decyzją budzącą wątpliwości interpretacyjne. Ponieważ możliwość złożenia takiego wniosku nie jest ograniczona w czasie, może on pochodzić także od osób, które nie brały udziału w wydaniu decyzji, ale decyzja ta ingeruje w sferę ich interesu prawnego.
W kontrolowanym przypadku, mimo upływu pięciu miesięcy od złożenia wniosku do wniesienia skargi, organ administracji nie wydał żadnego aktu załatwiającego wniosek strony. Jak zostało wyżej wskazane, nie można uznać za załatwienie sprawy udzielenia pisemnej odpowiedzi o uznaniu wniosku za bezprzedmiotowy. Wniosek strony winien był zostać załatwiony w terminie przewidzianym w art. 35 k.p.a. Stwierdzona zwłoka uzasadniała wniesieni skargi do sądu w oparciu o przepis art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), a wniesienie skargi zostało poprzedzone wyczerpaniem służącego stronie środka zaskarżenia, jakim w niniejszej sprawie było zażalenie do organu wyższego stopnia, złożone w trybie art. 37 § 1 k.p.a. do Ministra Budownictwa.
Mając na uwadze podane argumenty, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, na podstawie art. 149 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji. O zwrocie kosztów postępowania postanowiono na podstawie art. 200 i 209 powołanej ustawy.