Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sędziowie Sędzia WSA Anna Siedlecka, Sędzia WSA Olga Białek (spr.), Władysław Kulon, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 listopada 2017 r. sprawy ze skargi L. B. na przewlekłe prowadzenie przez Wojewodę D. postępowania w przedmiocie potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej I. zobowiązuje Wojewodę D. do wydania decyzji w przedmiocie prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w terminie trzech miesięcy od dnia zwrotu akt administracyjnych wraz z prawomocnym wyrokiem; II. stwierdza, że Wojewoda D. dopuścił się przewlekłego prowadzenia postępowania; III. stwierdza, że przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; IV. zasądza od Wojewody D. na rzecz strony skarżącej kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Pismem z dnia 29 czerwca 2017 r. L. B. wniosła skargę na bezczynność Wojewody D. w sprawie potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez S. S. i F. S. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Skarżąca zarzuciła organowi naruszenie art. 8, art. 12, art. 35 § 1, art. 36 § 1 oraz art. 37 § 2 k.p.a. przez rażące przekroczenie terminów do załatwienia sprawy w postępowaniu administracyjnym, pomimo wyznaczenia przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji terminu do załatwienia sprawy, wnosząc o: 1/ zobowiązanie Wojewody D. do wydania decyzji w sprawie objętej skargą w terminie 30 dni od daty doręczenia organowi prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2/ zobowiązanie do ukarania dyscyplinarnego pracownika winnego niezałatwienia sprawy w terminie; 3/ zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Uzasadniając skargę, strona podniosła, że w dniu 9 grudnia 2008 r. wystąpiła wraz z siostrzenicą J. S. z wnioskiem o potwierdzenie prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez F. S. i S. S. nieruchomości poza obecnymi granicami kraju. Do chwili obecnej Wojewoda nie wydał jednak rozstrzygnięcia w sprawie i pozostaje bezczynny. Jedyne czynności procesowe jakie podejmował organ sprowadzały się do przedłużenia terminu załatwienia sprawy. Zdaniem strony, przedłużenie terminu załatwienia sprawy nie było uzasadnione a miało na celu dalsze odwlekanie sprawy i pozorowanie postępowania. Dopiero bowiem pismem z dnia 28 stycznia 2016 r. organ wezwał skarżącą do uzupełnienia wniosku o niezbędne dokumenty. Tymczasem z przepisów znajdujących w sprawie zastosowanie wynika, że badanie kompletności wniosku powinno mieć miejsce niezwłocznie po jego złożeniu. Powyższe świadczy o pozostawaniu organu w bezczynności przez ponad sześć lat. Organ tylko przedłużał terminy załatwienia spraw nie podejmując czynności dla jej wyjaśnienia.
Skarżąca podniosła, że każdorazowo wywiązywała się w terminie z obowiązku uzupełnienia wniosku. Nadto wielokrotnie zwracała się do organu o udzielenie informacji o toczącym się postępowaniu i terminie jego załatwienia. Wystąpiła także o rozdzielenie jej sprawy od sprawy J. S.. Pomimo szeregu jej wystąpień nie otrzymała od organu odpowiedzi.
W tych okolicznościach wystąpiła z zażaleniem do Ministra Skarbu Państwa na opieszałość organu. Postanowieniem z dnia 21 marca 2017 r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji uznał je za uzasadnione i wyznaczył organowi dodatkowy termin do dnia 31 maja 2017 r. na załatwienie sprawy. Pomimo tego, Wojewoda nie wydał stosownego aktu administracyjnego co oznacza, że naruszył przepisy dotyczące terminowości załatwienia spraw (art. 35 § 3 i art. 37 § 2 k.p.a.) a także zasadę zaufania do organów administracji (art. 8 k.p.a.) oraz zasadę szybkości (art. 12 k.p.a ).
W odpowiedzi na skargę Wojewoda D. wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu przedstawił przebieg postępowania i podjęte w sprawie czynności procesowe. Wyjaśnił, że postanowieniami z dnia 10 października 2011 r., z dnia 6 grudnia 2012 r, z dnia 7 lipca 2014 r., z dnia 21 listopada 2016 r. informował strony o przyczynach niezałatwienia sprawy w terminie i wyznaczał nowy termin do jej załatwienia. Pismem z dnia 28 stycznia 2015 r. wezwał strony do uzupełnienia braków wniosku na podstawie art.6 ust. 6 ustawy z dnia 8 lipca 2015 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U z 2016r., poz. 2042 ze zm.) wyznaczając termin 6 miesięcy od dnia otrzymania pisma. Następnie pismem z dnia 15 listopada 2016 r. wystąpił do odpowiednich organów administracji samorządowej o udzielenie informacji, czy osoby które pozostawiły nieruchomość oraz ich spadkobiercy i następcy prawni nie nabyli na terenach właściwości poszczególnych organów prawa własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa z zaliczeniem na poczet ceny wartości mienia nieruchomego pozostawionego poza granicami kraju. Pismem z dnia 12 grudnia 2016 r. zawiadomił innych wojewodów o toczącym się postępowaniu. Wreszcie postanowieniem z dnia [...] r. dokonał pozytywnej oceny spełnienia przez wniosek skarżącej wymogów ustawowych, zgodnie z art. 7 ust. 1 przywołanej wcześniej ustawy z dnia 8 lipca 2005 r., wzywając do przedłożenia oświadczenia o wyborze formy realizacji prawa do rekompensaty oraz do przedłożenia operatu szacunkowego określającego wartość nieruchomości pozostawionej poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej.