Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Nitecki, Sędziowie Sędzia WSA Marzanna Sałuda (spr.), Sędzia WSA Małgorzata Walentek, Protokolant Specjalista Agnieszka Górecka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 lutego 2019 r. sprawy ze skargi Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny na zarządzenie zastępcze Wojewody Śląskiego z dnia 21 września 2018 r. nr NPII.4131.4.77.2018 w przedmiocie zmiany nazwy ulicy 1) uchyla zaskarżone zarządzenie zastępcze, 2) zasądza od Wojewody Śląskiego na rzecz Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny kwotę 480 zł (słownie: czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Zarządzeniem zastępczym z dnia 21.09.2018 r. nr NPII.4131.4.77.2018 w sprawie zmiany nazwy ulicy Wojewoda Śląski (dalej organ nadzoru lub Wojewoda) dokonał zmiany nazwy ulicy "Wilhelma Szewczyka" n (21937), położonej na terenie Miasta Czerwionka-Leszczyny na całym jej przebiegu, na "Główną" (Główna). Wykonanie zarządzenia powierzono Burmistrzowi Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny. Jednocześnie wskazano, że zarządzenie zastępcze wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego.
W uzasadnieniu Wojewoda odwołał się do regulacji prawnej zamieszczonej w art. 6 ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz. U. z 2016 r., poz. 744 ze zm.; dalej ustawa lub ustawa dekomunizacyjna).
Wskazał, że pismem z dnia 19.12.2017 r. zwrócił się do Burmistrza Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny z prośbą o udzielenie informacji dotyczącej ulicy Wilhelma Szewczyka (dalej też ulica) poprzez podanie, czy ulica ta jest drogą publiczną czy drogą wewnętrzną, komu przysługuje prawo własności nieruchomości, na których położony jest ww. ulica oraz kto i kiedy nadał jej nazwę W. S.. W przypadku, gdy była to Rada Miejska Czerwionka-Leszczyny (ew. Rada Narodowa), poproszono o wskazanie i przesłanie Wojewodzie uchwały w sprawie nadania nazwy ww. ulicy wraz z uzasadnieniem.
W odpowiedzi na wskazaną korespondencję, Burmistrz Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny pismem znak: MG.6625.5.2017 (wpływ do Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w dniu 22 grudnia 2017 r.) przekazał kopię uchwały Nr 81/91 Rady Miejskiej w Leszczynach z dnia 20 grudnia 1991 r. w sprawie zmiany nazw niektórych ulic w mieście i gminie Leszczyny.
Wojewoda Śląski, realizując wymóg wynikający z art. 6 ust. 3 ustawy, pismem z dnia 19 grudnia 2017 r., Nr NPII.4100.388.2017 zwrócił się do Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o wydanie opinii, dotyczącej zgodności nazwy ulicy "Szewczyka", położonej na terenie Gminy i Miasta Czerwionka-Leszczyny z art. 1 ustawy.
W dniu 5 czerwca 2018 r. Wojewodzie Śląskiemu została doręczona opinia Nr BUW-940-11(133)/l 8 z dnia 29 maja 2018 r. Instytutu Pamięci Narodowej, wskazująca, że w ocenie Instytutu Pamięci Narodowej nazwa ulicy "Szewczyka" w miejscowości Czerwionka-Leszczyny jest niezgodna z art. 1 ust. 1 ustawy.
Następnie przywołano znaczną część tej opinii i odnosząc się do jej treści Wojewoda stwierdził, że w pełni podziela i przyjmuje wnioski z niej płynące, uznając konieczność zmiany nazwy ulicy Wilhelma Szewczyka, jako sprzecznej z art. 1 ust. 1 ustawy. W opinii Wojewody Śląskiego na powyższa ocenę nie może mieć wpływu działalność literacka W. S., gdyż nie jest rolą Wojewody dokonanie analizy i oceny twórczości literackiej W. Szewczyka. Wojewoda podkreślił, iż nie sposób nie zauważyć, że część utworów W. Szewczyka była bardzo zaangażowana politycznie i światopoglądowo.