Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Walentek Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga - Gajewska Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz (spr.) Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2014 r. sprawy ze skargi Gminy K. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie programu opieki nad zabytkami 1. uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; 2. zasądza od Wojewody [...] na rzecz strony skarżącej kwotę 240 złotych (słownie: dwieście czterdzieści złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] r. Nr [...] Wojewoda [...], na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 594) stwierdził nieważność uchwały Nr [...] Rady Miasta K. z dnia [...] r. w sprawie przyjęcia "Programu Opieki nad Zabytkami na terenie Gminy K. na lata 2013 - 2017" w całości, jako niezgodnej z art. 87 ust. 3 w związku z ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz. U. z 2003 r. nr 162, poz. 1568 z późn. zm.).
W uzasadnieniu organ nadzoru wskazał, że przedmiotową uchwałą Rada Miasta K., na sesji w dniu [...] 2013 r. przyjęła "Program Opieki nad Zabytkami na terenie Gminy K. na lata 2013 -2017". W podstawie prawnej uchwały został przywołany art. 87 ust. 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zgodnie z którym gminny program opieki nad zabytkami przyjmuje rada gminy, po uzyskaniu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków.
W tym zakresie organ nadzoru wskazał, że należy również uwzględnić art. 87 ust. 1 ustawy, regulujący kwestię okresu, na jaki powinien być uchwalony plan ochrony zabytków. Zgodnie bowiem z tym przepisem, wójt (burmistrz, prezydent miasta) sporządza na okres 4 lat gminny program opieki nad zabytkami. Z powyższego wynika, iż gminny plan opieki nad zabytkami powinien obowiązywać przez okres 4 lat.
Organ zarzucił, że program opieki nad zabytkami na terenie Gminy K. uchwalony został na okres dłuższy niż określony w art. 87 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Stwierdził, że program ten został uchwalony na lata 2013-2017, tak więc na 5 lat, co jest sprzeczne z wyżej przytoczonymi przepisami ustawy.
Organ podkreślił, że w piśmie z dnia 5 grudnia 2013 r. Przewodniczący Rady Miejskiej w K., składając wyjaśnienia w toku postępowania nadzorczego powołał się między innymi na regulację art. 4 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (tekst jedn. Dz.
U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 z późn. zm., stanowiącego o dacie wejścia w życie aktów normatywnych.
Odnosząc się do tych wyjaśnień organ nadzoru wskazał, iż uchwała dotycząca programu opieki nad zabytkami nie stanowi aktu prawa miejscowego. Podniósł, że program opieki nad zabytkami jest tylko i wyłącznie aktem kierownictwa wewnętrznego (podlegającym ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym na podstawie przepisów ustawy - art. 87 ust. 4). Nie będzie on stanowił podstawy do podejmowania decyzji wobec osób trzecich, nie będzie także źródłem jakichkolwiek roszczeń tych podmiotów względem gminy. Program to plan, określający cele i kierunki działań oraz zadania w zakresie ochrony zabytków, opieki nad nimi, a także warunki i sposób ich realizacji. Zawiera więc pewne wytyczne dla gminy podejmującej działania służące szeroko pojętej "opiece nad zabytkami". Trudno zatem uznać, że uchwała przyjmująca te wytyczne może mieć walor aktu prawa miejscowego.
Organ nadzoru podkreślił, że publikacja przedmiotowej uchwały w dzienniku urzędowym, ma charakter wyłącznie informacyjny, stąd art. 4 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, nie ma w tym przypadku zastosowania. Organ wskazał, że w piśmie z dnia 5 grudnia 2013 r. Przewodniczący Rady Miejskiej podniósł również, iż przedmiotowa uchwała zaczęła obowiązywać dnia 27 listopada 2013 r., stąd oczywiste jest, iż będzie obowiązywać przez 4 lata do dnia 27 listopada 2017 r.