Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Adam Bącal po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia PPHU P. Sp. z o.o. w Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 września 2009 r. sygn. akt III SA/Gl 316/09 oddalające wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi PPHU P. Sp. z o.o. w Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 9 lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 14 września 2009 r., sygn. akt III SA/Gl 316/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił wniosek PPHU "P." Sp. z o.o. w Z. o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Spółki na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 9 lutego 2009 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.
W uzasadnieniu wskazanego postanowienia Sąd I instancji wskazał, że skarżąca nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, a zgodnie z art. 246 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej "u.p.p.s.a.") to na niej spoczywał ciężar dowodowy w tym zakresie. Spółka nie wykazała, iż zachodzi przesłanka do przyznania jej prawa pomocy, całkowicie ignorując wezwania do uzupełnienia danych zawartych we wniosku. Zdaniem Sądu skarżąca Spółka miała świadomość konsekwencji niewykonania wezwania do uzupełnienia danych zawartych we wniosku, skoro wielokrotnie z tego powodu odmawiano jej przyznania prawa pomocy. Sąd podkreślił, że w zdecydowanej większości dokumenty te mogły być zgromadzone i dostarczone bez trudności.
Ponadto WSA zauważył, że nie można wykluczyć, że Spółka mimo "prawdopodobnej likwidacji rachunku bankowego" dokonywała czynności, które generowały przychód. Z tego powodu dokumenty, w sprawie których przedłożenia Spółka była wzywana, posiadały istotne znaczenie dla sprawy.
Nadto Sąd wskazał na liczne orzeczenia wydane w innych sprawach, a odmawiające Spółce przyznania prawa pomocy oraz na wyjątkowy i uznaniowy charakter instytucji prawa pomocy.
Na powyższe postanowienie strona złożyła zażalenie, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz o zwolnienie z kosztów sądowych. W treści uzasadnienia podniesiono, że okoliczności wskazane we wniosku o przyznanie prawa pomocy zostały udokumentowane "najbardziej wiarygodnym" dokumentem w postaci postanowienia Komornika Sądowego z dnia 8 grudnia 2006 r. o umorzeniu jako bezskutecznej prowadzonej przeciwko spółce egzekucji. Podano, że działalność spółki została "zablokowana (...) przez przestępcze działania organów sądowych, prokuratorskich, policyjnych i skarbowych". Jednocześnie wskazano, że spółka funkcjonuje wyłącznie dzięki celowym pożyczkom jednego z wierzycieli. Nadto strona zaznaczyła, że w kilku sprawach prowadzonych przez WSA w Gliwicach, w tych samych okolicznościach i w oparciu o te same dowody, zwolniono spółkę z kosztów sądowych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Stosownie do art. 246 § 2 pkt 1 u.p.p.s.a. prawo pomocy może być przyznane osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej w zakresie całkowitym, gdy wykaże ona, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. Natomiast przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym jest możliwe wówczas, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (art. 246 § 2 pkt 2 u.p.p.s.a.).