Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach Piotr Łukasik po rozpoznaniu w dniu 4 września 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A Sp. z o.o. w likwidacji w R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości dotacji celowej do zwrotu jako wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem oraz umarzającej postępowanie w przedmiocie określenia kwoty dotacji pobranej w nadmiernej wysokości w kwestii wniosku strony skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych p o s t a n a w i a zwolnić stronę skarżącą od kosztów sądowych.
Wnosząc skargę na decyzję wskazaną w komparycji niniejszego postanowienia, Spółka zwróciła się do Sądu między innymi o zwolnienie od wpisu sądowego od skargi. W załączonym do skargi urzędowym formularzu wniosku (druk PPPr z 21 czerwca 2018 r.) wskazano, iż skarżąca ubiega się o zwolnienie od kosztów sądowych. W motywach wniosku podkreślono, że wnioskująca nie posiada żadnego majątku oraz środków finansowych. Brak tych środków uniemożliwił kontynuowanie działalności, co skutkowało tym, że od 2015 r. Spółka nie odnotowała wpływów. Z oświadczenia o majątku i dochodach, zawartego na druku PPPr, wynika, że Spółka poniosła w 2016 r. stratę w kwocie 10.568,12 zł, a w 2017 r. nie odnotowała żadnych zdarzeń podlegających bilansowaniu.
W dalszej kolejności Spółka, w odpowiedzi na wezwanie referendarza sądowego, nadesłała komplet wymaganych dokumentów źródłowych, na podstawie których ustalono, co następuje. W latach 2016-2017 Spółka nie osiągnęła żadnych przychodów. Kapitał własny na koniec 2017 r. przyjął wartość ujemną w kwocie 70.664,90 zł. Spółka posiada zobowiązania (stan na 31 grudnia 2017 r.): z tytułu kredytów (59.645,02 zł) i wobec ZUS (11.019,88 zł). Rok obrotowy 2017 r. został zakończony stratą bilansową w kwocie 7.307,22 zł. W okresie ostatnich trzech miesięcy Spółka nie prowadziła raportów kasowych z uwagi na brak operacji gotówkowych. Posiadane przez nią uprzednio trzy rachunki bankowe zostały zamknięte. Wnioskująca nie posiada środków trwałych. W chwili obecnej toczy się postępowanie ugodowe zmierzające do spłaty zadłużenia kredytowego, w tych ramach istnieje duże prawdopodobieństwo przejęcia długu.
Mając powyższe na uwadze zważono, co następuje:
W myśl art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302; dalej w skrócie: "P.p.s.a."), prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania. Zgodnie zaś z art. 246 § 2 pkt 2 P.p.s.a., osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być [podkreślenie własne] przyznane w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.
Należy w tym miejscu podkreślić, że przywołane wyżej unormowanie winno być odczytywane w kontekście treści art.199 P.p.s.a., zgodnie z którym strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Trzeba więc przyjąć, iż zwolnienie od kosztów sądowych stanowi wyjątek od reguły wykonania tego obowiązku, który sprzyja rozwadze w wyborze sądowej drogi dochodzenia swoich praw. W konsekwencji przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, określające przesłanki przyznania prawa pomocy nie mogą być interpretowane według reguł wykładni rozszerzającej, a zwolnienie z uiszczenia kosztów sądowych winno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych. Nadto zastosowanie przez ustawodawcę wskazanej wyżej formuły uregulowania instytucji prawa pomocy obliguje wnio-skodawcę do zachowania szczególnej staranności przy wykazywaniu podstaw, które uzasadniają jego żądanie.
W uznaniu referendarza wnioskująca Spółka znalazła się w sytuacji wyjątkowej, która wymaga interwencji Skarbu Państwa poprzez przyznanie jej prawa pomocy we wnioskowanym zakresie. Z dokumentacji źródłowej wynika, że w ostatnich dwóch latach nie osiągnęła przychodów. Przyczyną takiego stanu rzeczy - w świetle wyjaśnień skarżącej Spółki - była zbyt późno przyznana dotacja w 2015 r., co wymusiło zaciągniecie zobowiązań kredytowych, a w dalszej kolejności odmowa przyznania dotacji z właściwego urzędu miasta na 2016 r., który zmienił zapotrzebowanie na inne zadania publiczne, rezygnując z realizowanego przez Spółkę upowszechniania kultury fizycznej.
Sprawozdanie finansowe Spółki za ostatni rok obrotowy wskazuje jednoznacznie, że jej działalność nie będzie kontynuowana. Wnioskująca nie posiada żadnego majątku, a jej zadłużenie stanowi kwotę ponad 60.000,000 zł.
W tym stanie rzeczy referendarz sądowy ocenił, że Spółka wykazała, iż w jej przypadku spełniona została przesłanka przyznania prawa pomocy z art. 246 § 2 pkt 2 P.p.s.a. Z tych względów, działając na podstawie tego przepisu oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a. postanowiono jak w sentencji.