Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA : Bogusław Dauter (spr.) po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia Z. W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 28 kwietnia 2008 r. sygn. akt I SA/GL 1533/06 w zakresie odrzucenia zażalenia w sprawie ze skargi Z. W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 15 września 2006 r. nr [...] w przedmiocie egzekucji świadczeń pieniężnych postanawia: oddalić zażalenie.
1. Postanowieniem z 28 kwietnia 2008 r., I SA/Gl 1533/06, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach odrzucił zażalenie Z. W. w przedmiocie ponownego wezwania do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, w sprawie ze skargi na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w K. z 15 września 2006 r., nr [...], w przedmiocie egzekucji świadczeń pieniężnych.
2. Rozstrzygnięcie to zapadło w następującym, przyjętym przez sąd pierwszej instancji stanie faktycznym: zarządzeniem z 20 listopada 2007 r., sąd wezwał skarżącego do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w kwocie 100 zł, pouczając jednocześnie o możliwości zaskarżenia. Wezwanie to zostało doręczone skarżącemu 11 grudnia 2007 r.
Na zarządzenie to skarżący wniósł zażalenie, które postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 lutego 2008 r., II FZ 13/08, zostało oddalone.
Zarządzeniem z 12 marca 2008 r. sąd pierwszej instancji, pouczając o braku możliwości jego zaskarżenia, ponownie wezwał skarżącego do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 100 zł (zgodnie z zarządzeniem z 20 listopada 2007 r.) Na zarządzenie to skarżący wniósł zażalenie.
3. Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie sąd pierwszej instancji powołując się na treść art. 227 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: p.p.s.a.) wskazał, że skarżący skorzystał już z uprawnienia wynikającego z powyższego przepisu, dającego prawo do zaskarżenia zarządzenia i postanowienia WSA w przedmiocie kosztów, a ponowne wezwanie do uiszczenia wpisu stanowiło zdaniem sądu jedynie zakreślenie nowego terminu do uiszczenia wpisu od skargi, którego wysokość została już określona w zarządzeniu z 20 listopada 2007 r. Zdaniem sądu skarżący bezzasadnie wniósł zażalenie na ponowne wezwanie do uiszczenia wpisu, został bowiem poinformowany o braku możliwości wtórnego zaskarżenia.
4. W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
4. Rozstrzygnięcie w sprawie niniejszej zależne jest od odpowiedzi na pytanie, czy po oddaleniu przez Naczelny Sąd Administracyjny zażalenia na zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie wezwania do opłacenia pisma, w szczególności uiszczenia wpisu od skargi, możliwe jest wobec treści art. 227 § 1 p.p.s.a. wniesienie zażalenia na ponowne wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi. Jawi się bowiem wątpliwość czy po oddaleniu zażalenia na zarządzenie przewodniczącego sąd pierwszej instancji zwolniony jest od obowiązku jakichkolwiek czynności zmierzających do pobrania opłaty. Nie można pominąć, że zgodnie z art. 6 p.p.s.a. sąd administracyjny powinien udzielać stronom występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego potrzebnych wskazówek co do czynności procesowych oraz pouczać o skutkach prawnych tych czynności i skutkach zaniedbań. Realizacja obowiązków sądu w tym zakresie winna polegać na pouczeniu strony występującej bez pełnomocnika profesjonalisty o obowiązku uiszczenia opłaty od pisma po oddaleniu zażalenia na zarządzenie przewodniczącego o wezwaniu do opłacenia pisma oraz skutkach zaniedbania w tym zakresie i to tym bardziej, że powstała sytuacja nie jest klarowna dla nieprofesjonalisty i może wywoływać usprawiedliwione wątpliwości. Realizacja zasady określonej w art. 6 p.p.s.a. wymaga nadto, by określić termin, w którym sąd nie będzie stosować sankcji w postaci pozostawienia pisma bez rozpoznania bądź odrzucenia skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia oraz skargi o wznowienie postępowania, o ile strona podporządkuje się obowiązkowi wskazanemu w pouczeniu. Pismo zawierające takie pouczenie nie stanowi zaskarżalnego, w myśl art. 227 § 1 p.p.s.a., zarządzenia.
Odnosząc powyższe uwagi do sprawy niniejszej stwierdzić należy, że sąd pierwszej instancji nie miał obowiązku ponownego wzywania skarżącego do uiszczenia w terminie ustawowym wpisu od skargi po oddaleniu zażalenia na zarządzenie z dnia 20 listopada 2007 r. Pismo sądu z 12 marca 2008 r. sporządzone na podstawie zarządzenia z 20 listopada 2007 r. traktować należało jako obejmujące pouczenie stanowiące realizację zasady określonej w art. 6 p.p.s.a. Ani zarządzenie, ani wezwanie nie stanowiło zarządzenia o jakim mowa w art. 220 § 1 p.p.s.a, nie było więc zaskarżalne na podstawie art. 227 § 1 p.p.s.a. W art. 194 § 1 p.p.s.a. nie przewidziano też zaskarżalności zarządzeń sądowych w ramach realizacji obowiązków określonych w art. 6 p.p.s.a. Wobec tego trafne było stanowisko sądu pierwszej instancji co do niedopuszczalności zażalenia.
Z wymienionych powodów Naczelny Sąd Administracyjny zażalenie oddalił na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 p.p.s.a.