Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 11 września 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bielsku - Białej z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie przywrócenie stosunków wodnych na gruncie w kwestii wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu. postanawia: oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy
Na druku urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący zwrócił się o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie fachowego pełnomocnika z urzędu. W druku podał, że zamieszkuje w mieszkaniu o pow. 92 m2 (wedle deklaracji strony wymagające kapitalnego remontu) i nie posiada żadnego innego majątku. Źródłem utrzymania się wnioskodawcy jest jego emerytura uzyskiwana w kwocie 1367 zł netto miesięcznie.
Pismem z dnia 9 sierpnia 2018 r. referendarz sądowy wezwał skarżącego do uprawdopodobnienia okoliczności powołanych we wniosku poprzez:
- udokumentowanie wysokości wydatków związanych z utrzymaniem się, tj., opłat za energię elektryczną, dostawy wody, odbiór śmieci, usługi telekomunikacyjne, wykup lekarstw, itp.,
- udokumentowanie dochodów osiąganych z tytułu świadczenia emerytalnego,
- podania powodów, dla których w druku formularza nie wskazał jako składników swojego majątku nieruchomości oznaczonych numerami działek: 1; 2; 3; 4 oraz wskazanie w jaki sposób są owe nieruchomości wykorzystywane.
Na wezwanie to nie udzielono odpowiedzi.
Rozpoznając wniosek zważono, co następuje:
Stosownie do art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) - zwanej dalej P.p.s.a., stronie na jej wniosek może być przyznane prawo pomocy. Zgodnie zaś z art. 245 § 1 przywołanej regulacji, prawo pomocy może zostać udzielone w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w formie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a.). Należy przy tym wyraźnie podkreślić, że skorzystanie z tej formy prawa pomocy zostało przewidziane dla osób, które znajdują się w wyjątkowo trudnym położeniu materialnym a z przedstawionych okoliczności wynika, że nawet przy najdalej idących wysiłkach nie są w stanie samodzielnie wygospodarować środków na ten cel.
Ocena sytuacji osobistej i materialnej osoby ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy następuje poprzez porównanie dwóch wartości: środków, które pozostają do jej dyspozycji oraz potencjalnych wydatków związanych z postępowaniem sądowym. Aby jednak było to możliwe konieczną jest wszechstronna analiza okoliczności finansowych strony.
Przy ocenie wniosku o przyznanie prawa pomocy zasadnicze znaczenie mają informacje uzyskane od strony na temat jej statusu materialnego. Nieprzypadkowo bowiem ustawodawca w art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. posłużył się zwrotem "wykaże". Oznacza to, że to na osobę ubiegającą się o przyznanie prawa pomocy został przerzucony ciężar przedstawienia swojej sytuacji materialnej w taki sposób, aby przekonać o zasadności złożonego wniosku. Instrumentem służącym wyjaśnieniu wątpliwości w tym zakresie jest wezwanie, o którym mowa w art. 255 P.p.s.a. Uzyskanie dodatkowego oświadczenia strony lub dokumentów źródłowych dotyczących jej stanu majątkowego w trybie art. 255 P.p.s.a. służy uzupełnieniu stanu wiedzy sądu o sytuacji strony (por. postanowienie NSA z dnia 28 stycznia 2009 r. sygn. akt II GZ 332/08 - System Informacji Prawniczej Lex nr 551914). Konsekwencją uchylenia się od tego obowiązku lub udzielenia niekompletnych informacji może być odmowa przyznania prawa pomocy (tak orzekł NSA np. w postanowieniu z dnia 30 lipca 2009 r. sygn. akt I FZ 180/09 - Lex nr 552208, w postanowieniu z dnia 28 lipca 2009 r. sygn. akt I OZ 744/09 - Lex nr 552504, w postanowieniu z dnia 23 marca 2012 sygn. akt I OZ 184/12 - 1136769 oraz w postanowieniu z dnia 28 marca 2012 r. sygn. akt I OZ 182/12 - Lex 1136768).
W realiach rozpoznawanej sprawy skarżący w druku formularza pominął fakt, iż jest właścicielem kilku nieruchomości gruntowych położonych w powiecie pszczyńskim, co potwierdza znajdujący się w aktach administracyjnych wypis z ewidencji gruntów. Już sam fakt posiadania tego rodzaju składników majątkowych przeczy tezie o trudnym położeniu materialnym strony, a jednocześnie rodzi zastrzeżenia względem wiarygodności odnośnie pozostałych podanych informacji zwłaszcza, że nie wskazał sposobu wykorzystania tych nieruchomości. Wnioskodawca nie udokumentował również swojego dochodu ani też poziomu i struktury wydatków, które wedle jego deklaracji pochłaniają ponad połowę tegoż dochodu. W świetle powołanych wyżej okoliczności oparcie się na informacjach podanych w druku formularza jest niewystarczające, a wobec tego nie znaleziono podstaw do uwzględnienia wniosku.
Zważywszy na powyższe, działając na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. w związku z art. 258 §1 i §2 pkt 7 tej ustawy postanowiono jak w sentencji orzeczenia.