Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Długosz-Szyjko, , po rozpoznaniu w dniu 27 września 2012 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku A. H. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi A. H. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] kwietnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania podatkowego w sprawie ustalenia zobowiązania w podatku od spadków i darowizn postanawia - przywrócić A. H. termin do wniesienia skargi kasacyjnej -
Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Skarżącego - A. H., na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] kwietnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania podatkowego w sprawie ustalenia zobowiązania w podatku od spadków i darowizn. Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem, sporządzonym na wniosek Skarżącego, został doręczony Skarżącemu 6 marca 2012 r.
Postanowieniem z dnia 21 czerwca 2012 r. Sąd przyznał Skarżącemu prawo pomocy w zakresie ustanowienia doradcy podatkowego. W związku z powyższym Krajowa Rada Doradców Podatkowych pismem z 3 września 2012 r. poinformowała tutejszy Sąd, iż wyznaczyła na pełnomocnika Skarżącego doradcę podatkowego J. M.
Pismem z 15 września 2012 r. (wniesionym osobiście 17 września 2012 r.), wyznaczony pełnomocnik wniósł w imieniu Skarżącego o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej. W uzasadnieniu wniosku pełnomocnik Skarżącego podniósł, iż niezachowanie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej było spowodowane rozpoznaniem wniosku Skarżącego o udzielenie prawa pomocy przez ustanowienie doradcy podatkowego z urzędu.
Pełnomocnik podkreślił, iż zgodnie z poglądami prezentowanymi w literaturze oraz judykaturze, za dzień, w którym ustała przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, należy uznać ten dzień, w którym miał on rzeczywistą możliwość wniesienia skargi kasacyjnej. Dalej wskazał, że dowiedział się o tym, iż jest pełnomocnikiem z urzędu Skarżącego 10 września 2012 r.
Wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu pełnomocnik wniósł skargę kasacyjną od ww. wyroku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2012, poz. 270), dalej "p.p.s.a.", jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Postanowienie o przywróceniu terminu może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
Aby jednak Sąd mógł rozpoznać merytorycznie wniosek o przywrócenie terminu, musi on zostać złożony do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w terminie 7 dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu; w piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu, równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie (art. 87 § 1, § 2, § 4 p.p.s.a).
Z punktu widzenia powołanych regulacji, należy również uwzględnić specyfikę postępowania sądowoadministracyjnego związanego z ustanowieniem dla strony pełnomocnika z urzędu, po wydaniu przez Sąd orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Zauważyć w tym miejscu trzeba, że jakkolwiek ustanowienie pełnomocnika z urzędu po wydaniu orzeczenia w sprawie, nie wpływa na bieg terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, to fakt ten może być jedną z podstaw wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia tego środka odwoławczego. Wyznaczenie pełnomocnika z urzędu nie oznacza bowiem możliwości podjęcia natychmiastowego działania w imieniu strony. Dlatego przy ocenie, czy wniosek o przywrócenie terminu został złożony w terminie, istotne jest ustalenie, jak słusznie zauważył pełnomocnik skarżącego, kiedy pełnomocnik miał realną możliwość jego sporządzenia. Możliwość ta wyznacza bowiem czas ustania przyczyny uchybienia terminowi. W konsekwencji uznaje się, że w wypadku ustanowienia pełnomocnika w trybie art. 244 p.p.s.a dniem, w którym ustała przyczyna uchybienia terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej jest dzień, w którym pełnomocnik z urzędu miał rzeczywistą możliwość wniesienia skargi kasacyjnej po zapoznaniu się z aktami sprawy, jednak nie później niż dzień upływu trzydziestu dni od dnia zawiadomienia go o wyznaczeniu do występowania w sprawie (tak Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 14 maja 2009 r. sygn. akt II FZ 125/09, Lex nr 564223, podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 lutego 2009 r., III CZP 117/08).
Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanego wniosku stwierdzić należy, że rzeczywista możliwość sporządzenia przedmiotowego wniosku i skargi kasacyjnej, powstała, zdaniem Sądu, w dniu zapoznania się przez pełnomocnika z aktami sprawy, co nastąpiło w dniu 12 września 2012 r. Zatem złożenie wniosku o przywrócenie terminu w dniu 17 września 2012 r. oznacza, że siedmiodniowy termin, o którym mowa w art. 87 § 1 p.p.s.a. został zachowany. Co do kwestii braku winy - jako przesłanki zasadności przedmiotowego wniosku - przyjąć należy, że Skarżący nie ponosi winy w uchybieniu terminowi do wniesienia skargi kasacyjnej, albowiem pozostawał on w usprawiedliwionym oczekiwaniu na wyznaczenie w sprawie pełnomocnika z urzędu. Z kolei wyznaczony pełnomocnik podjął czynności procesowe skutecznie i bez zbędnej zwłoki.
Reasumując, złożony przez pełnomocnika wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej od zapadłego w sprawie wyroku z dnia 20 stycznia 2012 r., podlegał uwzględnieniu, o czym tutejszy Sąd, na podstawie art. 86 § 1 p.p.s.a, orzekł jak w sentencji postanowienia.