Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marta Wojciechowska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Joanna Kuczyńska Sędzia WSA Marzena Łozowska Protokolant starszy sekretarz sądowy Iwona Dąbrowska po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 18 listopada 2009 r. sprawy ze skargi D. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu z dnia 17 lipca 2009 r., nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości w podatku od towarów i usług oddala skargę.
Wnioskiem z dnia 6 listopada 2008 r., uzupełnionym pismem z dnia 27 listopada 2008r. D. B. zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Brzegu o umorzenie zaległości podatkowych wraz z należnymi odsetkami za zwłokę m. in. z tytułu podatku od towarów i usług za wskazane miesiące roku 1995r., które według zaświadczenia nr RP-490-1575/08 z dnia 24 października 2008r. wynosiły łącznie 18.132,30 zł. Prośbę swoją strona uzasadniła trudną sytuacją życiową, która nie pozwoliła jej uregulować zaległych zobowiązań. Wskazała, iż nie posiada żadnych oszczędności, majątku ruchomego i nieruchomego, a jedyne źródło jej dochodu stanowi świadczenie emerytalne wynoszące 1.389,73 zł, które od marca 2008r. zostało zajęte przez organ egzekucyjny. Wskazane przez stronę wydatki związane z utrzymywanym samodzielnie gospodarstwem domowym to kwota około 1.240 zł miesięcznie (opłata za energię elektryczną, gaz i wodę - 400 zł, zakup żywności - 600 zł, środków czystości - 100 zł, odzieży - 100 zł, niezbędnych lekarstw - 40 zł). Przedstawiając sytuację bytową skarżąca poinformowała, iż mieszka wraz z dorosłym synem, w domu będącym jego własnością, nabytym w drodze darowizny od ojca. Jednocześnie skarżąca wskazała, że przysługuje jej dożywotnia, nieodpłatna służebność osobista i ma prawo do swobodnego użytkowania wszystkich pomieszczeń tego domu. W zajmowanej części domu posiada sprzęty niezbędne i konieczne do życia, które jednakże nie są jej własnością. Koszty utrzymania domu ponosi z synem po połowie, przy czym oświadczyła, że nie partycypowała w kosztach związanych z remontem domu. Nadto wskazała, iż dwójka jej pozostałych dorosłych dzieci mieszka oddzielnie. Skarżąca oświadczyła również, że nie korzystała i nie korzysta z pomocy społecznej udzielanej przez Ośrodek Pomocy Społecznej, a także z pomocy osób trzecich. W ocenie skarżącej konieczność spłaty zaległości spowodowałaby utratę źródła utrzymania, jak również prawdopodobieństwo wyrządzenia znacznej szkody. Zatem, zdaniem strony uzasadnione jest, ze względu na ważny interes podatnika (art. 67a § 1 pkt 3 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa), umorzenie wnioskowanych zobowiązań. Na poparcie swojego stanowiska skarżąca powołała wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 lutego 2007r. o sygn. akt III SA/Wa 3879/06
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzegu, po przeprowadzeniu postępowania dowodowo - wyjaśniającego, decyzją z dnia 19 stycznia 2009 r. nr [...] odmówił skarżącej umorzenia zaległości podatkowych w podatku od towarów i usług za miesiące: styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj, czerwiec, grudzień 1995r., na które składały się: kwota 13.917,30 zł jako należność główna i kwota 53.541 zł - odsetki za zwłokę ustalone na dzień złożenia wniosku oraz dodatkowe zobowiązanie za powyższe miesiące w wysokości 4.215 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 12.193 zł.
W ocenie organu w rozpatrywanej sprawie nie zostały spełnione przesłanki, o których mowa art. 67 a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005r., Nr 8 poz. 60 ze zm. dalej O.p.) Naczelnik podkreślił przy tym, iż decyzje podejmowane przez organy podatkowe na podstawie wskazanego wyżej przepisu mieszczą się w ramach tzw. uznania administracyjnego. Stosując instytucję umorzenia zaległości podatkowej organ podatkowy ma na względzie jej nadzwyczajny charakter polegający na odstępstwie od generalnej zasady powszechności opodatkowania i dlatego okoliczności uzasadniające umorzenie muszą posiadać tę samą cechę. Wobec powszechnej zasady terminowego i pełnego wywiązywania się z ciążących na podatniku zobowiązań podatkowych, podjęcie przez organ podatkowy pozytywnej dla strony decyzji może nastąpić tylko incydentalnie, w przypadkach, gdy sytuacja, w której znajduje się podatnik spowodowana została działaniem czynników, na które nie miał on wpływu i które są niezależne od sposobu jego postępowania lub, gdy zapłata zaległości podatkowej i należnych odsetek za zwłokę mogłaby spowodować zagrożenie jego egzystencji. Stosownie do treści art. 67a Ordynacji podatkowej, organ wydając decyzje w takich sprawach musi rozważyć zarówno ważny interes strony jak i interes publiczny.